در ورای مدار مشتری، آخرین سیاره از هفت سیاره ای که برای پیشینیان ما شناخته شده بود، یعنی کیوان، قرار دارد که به عنوان پدر مشتری نام گذاری شده است. کیوان، دومین سیاره بزرگ مشتری گون منظومه شمسی است و توسط یک رشته از حلقه های بسیار زیبا، آن حلقه زده اند احاطه شده است. در آسمان شب زمین، کیوان، به دلیل اندازه ی بزرگ و بازتاب نور از جَوَش به روشنی می درخشد. زیبایی کیوان، به خاطر نوارهای روشن حلقه های اطراف آن و نیز به خاطر قمر های زیادش است.
کیوان هر ۵/۲۹ سال یک بار به دور خورشید می چرخد و دارای جوّ غلیظ پر از ابری است که به صورت جزئی می چرخد. با علامت گذاری دقیق جوّ آن، دوره ی چرخش به دور خودش در استوا حدود ۱۰ساعت و ۱۴ دقیقه و در عرض های جغرافیایی بالاتر، حدود ۱۰ساعت و ۳۸ دقیقه است. استوای کیوان به اندازه ۲۶درجه و ۴۵ دقیقه با صفحه مداری آن زاویه می سازد، به طوری که قطب های سیاره، حدود ۱۵ سال یک بار به سمت زمین متمایل می شوند. چرخش سریع کیوان به دور خودش، باعث پخ بودن زیاد آن می شود؛ به طوری که شعاع های قطبی و استوایی به نسبت ۱۰/۹ هستند.
کیوان شباهت های قابل توجهی به مشتری دارد؛ ولی کمی کوچک تر است. شعاع آن ۹ برابر شعاع زمین و جرم آن کم تر از جرم مشتری و ۹۵ برابر جرم زمین است. کیوان کم ترین چگالی را نسبت به سایر سیارات دارد که فقط m-3/Kg 680 است؛ یعنی چگالی آن کم تر از چگالی آب است.
ساختار جوّ کیوان با کمربند هایی که به موازات استوا امتداد دارند، مشابه مشتری است. آشفتگی های کمربند هایش خیلی کم تر از مشتری است به طوری که تا کنون تنها ۱۰ لکه از زمین بر روی کیوان دیده شده است.
جوّ آن احتمالاً ترکیب خیلی مشابهی با جوّ مشتری دارد. تا کنون متان (CH4)، آمونیاک (NH3)، اتان (C2H6)، فسفین (PH3)، استیلن (C2H2)، متیل استیلن (C3H4)، پروپان(C3H8) و هیدروژن مولکولی (H2) در آن یافته شده است. درصد آمونیاک در کیوان از آن چه در مشتری پیدا شده، کم تر است؛ دلیل آن پایین تر بودن دمای کیوان (حدود ۱۰۰درجه) است. این آمونیاک منجمد شده و از جوّ فوقانی به صورت برف، می بارد.
آب و هوای کیوان در زمانی حدود یک هفته ی زمینی می تواند به اندازه ی خیلی زیادی تغییر کند. سامانه های طوفانی شدید تغییر شکل داده، اما هنوز قابل رویت اند. این مطلب اشاره بر آن دارد که طوفان های کیوان مثل مشتری، عمر بیش تری از طوفان های زمینی دارند.
درون کیوان احتمالاً همان ترکیب مشتری را دارد. برآورد می شود که درون آن از مقادیری در حدود ۷۴% هیدروژن، ۲۴% هلیوم و۲% عناصر سنگین تر تشکیل شده است. این ترکیب همچنین تقریبا مشابه ترکیبات خورشید است. کیوان ممکن است یک هسته ی سنگی کوچک به قطر ۲۰ هزار کیلومتر و جرمی معادل ۲۰ برابر جرم زمین را داشته باشد. سطحی که در آن هیدروژن فلزی می شود، در کیوان بسیار عمیق تر از مشتری است.
با این که مشتری و اورانوس نیز دارای حلقه هستند، ولی حلقه های کیوان بیش تر مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا آن ها را از زمین به زیبایی می توان رصد کرد. جنس این حلقه ها از خرده سنگ ها به همراه یون ها و اغلب عناصری به صورت منجمد است؛ که به چهار حلقه اصلی تقسیم شده اند که فاصله بین دو حلقه مرکزی آن را می توان با یک تلسکوپ کوچک هم تشخیص داد.
کیوان مانند مشتری به دلیل داشتن جاذبه ی بالا دارای تعداد زیادی قمر است که شاهد زیاد شدن تعداد این اقمار هستیم. این اقمار در فاصله ای در حدود ۳ تا ۲۱۴ برابر شعاع کیوان به دور آن در حال گردش هستند. از میان مشهورترین قمرهای کیوان می توان به اطلس، اپی متیوس، می ماس و تتیز اشاره کرد.
سیامک نیک طلب